Զատկի կղզի

 

Տեքստը `

Զատկի կղզի  կղզի Խաղաղ օվկիանոսի հարավային մասում, պատկանում է Չիլիին։ Կղզին հայտնի է նաև «Ռապա Նուի» թահիթիական անվամբ, որը համապատասխանում է տեղաբնակների լեզվին։ Տարածքը 163,6 կմ²։

 

Այն կազմավորվել է մի շարք հրաբխային զանգվածային ժայթքումների հետևանքով և միլիոնավոր տարիներ շարունակ կղզին բնակեցված չի եղել. այնտեղ ապրել են միայն ծովային թռչուններ։ Կղզու զառիթափ լանջերը, այնուամենայնիվ, փարոսն են պոլինեզյան ծովագնացների։ Հայտնի չէ, թե ինչու են նրանք լքել իրենց հայրենի երկիրը։

 

Լավայի խողովակները և իրար զարնվող ալիքները կազմավորել են հարյուրավոր քարանձավներ և վտանգավոր ծովածոց։ Միայն մի քանի անվտանգ վայրեր կան, որտեղ կարող են խարիսխ իջեցնել։

 

Միջինը 4 մ բարձրություն և 14 տ քաշ ունեցող այս արձանները մեծ մասամբ քանդակվել և տեղադրվել են 1000-1650թթ..։ Դրանք համարվել են քաղաքական հեղինակության և իշխանուքյան խորհրդանիշներ։ Դրանց ձևավորումը համապատասխանել է տեղաբնակների մարմնի դաջվածքներին, որոնք մատնանշում էին հասարակական կարգավյճակը, իսկ որոշների գագաթները ձևավորված են կարմիր քարերով՝ հավանաբար խորհրդանշելով Ռապա Նուիի վորնախավի կարմիր մազերը։

 

Կղզու մայրաքաղաքն ու նրա միակ քաղաքը Անգա Ռոան է։ Այն աշխարհում հայտնի է հատկապես մոաների՝ հրաբխային մամլված փոշուց կառուցված քարե արձանների շնորհիվ, որոնցում, ըստ տեղաբնակների, կենտրոնացած է Զատկի կղզու առաջին թագավոր Հոտու-Մատուի նախնիների գերբնական ուժը։ Նորաբնակները կղզին վերանվանել են «Te Pito O Te Henua», որը կոչվում է Երկիր մոլորակի «պորտը»։

 

Զատկի կղզին Տրիստան դա Կունյա արշիպելագի հետ միասին հանդիսանում է աշխարհի ամենահեռավոր բնակեցված կղզին։ Հեռավորությունը մինչև Չիլիի մայրցամաքային ափերը կազմում է 3514 կմ, իսկ մինչ Պիտկերն կղզին՝ ամենամոտ բնակավայրը, 2075 կմ։ Կղզին հոլանդացի ճանապարհորդ Յակոբ Ռոգևենի կողմից հայտնագործվել է 1722 թվականի Զատկի կիրակի օրը։

 

Կղզում բնակվում է ընդամենը 5806 մարդ (2012)։

 

1888 թվականին կղզին կցվել է Չիլիին։ 1995 թվականին Ռապանուի ազգային այգին (Զատկի կղզի) ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում։

Առցանց ուսուցման մասին

Առցանց ուսուցում, մաթեմատիկա 3-րդ շաբաթ

Տանը

11 թվի բազմապատկումը

 

Եթե 11-ը բազմապատկում ենք միանիշ թվով ,ուրեմն գրում ենք այդ թիվը և միավորի տեղը և տասնավորի տեղը:

Օրինակ ` 2×11=22

9×11=99

7×11=77

Եթե 11 բազմապատկում ենք երկնիշ թվով ապա կատարում ենք այսպես `

Օրինակ ` x 25

                  11

                 +25

                 25     

                 275

Այսինքն ` որպես միավոր գրում ենք երկնիշ թվի միավորը,որպես ի տասնավոր գրում ենք երկնիշ թվերի միավորների գումարը,որպես հարյուրավոր  երկնիշ թվի տասնավորը:Այս կանոնը գործում է միայն այն երկնիշ թվերի համար ,որոնց միավորների գումարը չի գերազանցում 9-ը:

 

վարժ.1178,ա,դ,է,ժ

½+1/4=ընդ.բաժանարար-4-4:2×1+4:4+1=2+1=¾

⅞+5/18=ընդ.բաժանարար-72-72:8×7+72:18×5=63+90=153/72

5/24+41/36=ընդ.բաժանարար-72-72:24×5+72:36×41=30+82=112/72

7/32+5/28=ընդ.բաժանարար-224-224:32×7+224:28×5=49+40=89/224

 

վարժ.1229,ա, բ, գ

2/4-¼=ընդ.բաժանարար-4-4:4×2-4:4×1=2-1=¼

6/5-⅗=ընդ.բաժանարար-5-5:5×6-5:5×3=6-3=⅗

3/7-1/7=ընդ.բաժանարար-7-7:7×3-7:7×1=3-1=2/7

 

վարժ.1250,ը,թ,ժ

15/14×5/3=75/42

15×5=75

14×3=42

 

12/17×31/27=372/459

12×31=372

17×27=459

 

56/39×13/8=728/312

56×13=728

39×8=312

 

վարժ.1317

 

5/6x*=23/12=23/10

*=23/12×6/5=23/10

 

14/4=7/10x*=4

*=4/14×10/7=4

 

96/17x*=18/51

*=18/51×17/96=1/16

Իմ տան հյուրասենյակի մակերեսը

երկ.-6 մ

լայն.-4 մ

 

6×4=24մ2