Կենդանի օրգանիզմի քիմիան

Ուղղորդող հարցերը

Որո՞նք են կենդանի օրգանիզմի հիմնական տարրերը
Կենդանի օրգանիզմի հիմնական տարրերն են ՝ածխածին, թթվածին, ազոտ, ծծումբ,ֆոսֆոր,ջրածին:

Ո՞րն է կենդանի օրգանիզմի կառուցվածքային միավորը,նրա բաղադրությունը
Կենդանի օրգանիզմի կառուցվածային միավորն է բջիջը:
Բջջի բաղադրության մեջ կան՝
Ջուրը-70-80%(անօրգանական)
Սպիտակուցները-10-20%(օրգանական)
Ճարպեր-1-5%(օրգանական)
Ածխաջրեր-0.2-2%(օրգանական)
Նուկլեյնաթթուներ-0.2-2%(օրգանական)
Ինչու՞ են գիտնականներն ասում. «Կյանքը՝ սպիտակուցների գոյության ձևն է»
Քանի,որ կյանքի մեծ մասը սպիտակուցներն են՝ մեր մազերն են կազմված նրանցից,եղունգները

Ինչպիսի՞ օրգանական և անօրգանական նյութեր կան կենդանի օրգանիզմում

Ինչպիսի՞ քիմիական ռեակցիայով կարելի որոշել օսլայի առկայությունը սննդանյութերում
Սննդամթերքին ավելացնում ենք Լյուգոլի ռեակտիվ (յոդի և ջրի խառնուրդ) և ,եթե մթերքի մեջ առկա է նույնիսկ չնչին քանակով օսլա,ապա այն ստանում է մուգ կապույտ գույն և գունավորվում:

Ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ բույսի աճի համար
Բույսի աճի համար անհրաժեշտ է լույսի աղբյուր,խնամք և բարենպաստ միջավայր,որը իր մեջ կներառի միկրոտարրեր:

Ի՞նչ է լուսասինթեզը (ֆոտոսինթեզը)
Այն պրոցեսսը ,երբ բույսը արևի լույսից կլանում է էներգիա,և այդպես սնվում՝կոչվում է ֆոտոսինթեզ:

6H2O+6CO2—->C6H12O6+6O2
Ո՞րն է վիտամինների դերը կենդանի օրգանիզմներում:

---

Անհատական աշխատանք

Սպիտակուցներ

Սպիտակուցները՝ բարդ մակրոմոլեկուլային բնական միացություններ են, որոնք բաղկացած են ա-ամինաթթուներից, որոնք միացված են պեպտիդային կապի հետ: Առանձին սպիտակուցների մոլեկուլներում ընդգրկված ամինաթթուների քանակը տարբեր է, հետևաբար դրանցում տարրերի պարունակությունը բավականաչափ տարբերվում է:

Սպիտակուցները բոլոր կենդանի օրգանիզմների մի մասն են: Սպիտակուցների կենսաբանական դերը կայանում է նրանում, որ նրանք կատալիզատոր են քիմիական ռեակցիաների համար, որոնք տեղի են ունենում կենդանի օրգանիզմներում:

Ներկայումս առանձնացնում են սպիտակուցային մոլեկուլի առաջնային, երկրորդային և երրորդային կառուցվածքները:

Սպիտակուցի առաջնային կառուցվածքը պոլիպեպտիդ շղթայում ամինաթթուների միացությունների հաջորդականությունն է:

Սպիտակուցի երկրորդային կառուցվածքը տարածության մեջ պոլիպեպտիդ շղթայի ձևն է, այսինքն՝ շղթան շեղելու մեթոդ `ամինո և կարբոնիլ խմբերի միջև ջրածնային կապերի ձևավորման պատճառով:

Սպիտակուցի երրորդային կառուցվածքը տարածության մեջ թեքված պարույրի իրական եռաչափ կազմաձև է: Սպիտակուցի երրորդային կառուցվածքի ձևավորման և պահպանման որոշիչ գործոններն են ամինաթթուների մնացորդների կողմնակի արմատականների միջև կապերը (դիսուլֆիդային կամուրջներ – S – S-):

Քիմիական հատկությունները
1. Դինատուրացիա – սպիտակուցի երկրորդային և երրորդական կառուցվածքի ոչնչացում, որը տեղի է ունենում տաքացման ընթացքում,կամ լուծիչների հետ շփման ժամանակ: Դինատուրացիայի ընթացքում առաջնային կառուցվածքը պահպանվում է:

2. Սպիտակուցների թթվային կամ ալկալային միջավայրում սպիտակուցների հիդրոլիզացումը, ինչը հանգեցնում է սպիտակուցի առաջնային կառուցվածքի ոչնչացմանը և ամինաթթուների ձևավորմանը:

3. Սպիտակուցների որակական ռեակցիա. Ալկոհոլային լուծույթում մանուշակագույն ներկում պղնձի (II) աղերի գործողության (պեպտիդային կապի բիուրային ռեակցիա):

Աղբյուրը՝ https://ido.tsu.ru/schools/chem/data/res/chemfor/uchpos/text/g3_7_17.html

Թարգմանեցին՝ Աստղիկ Ավագյանը և Արշիլ Խաչատրյանը