Դեռ հին ժամանակներում՝ երբ մարդիկ չունեին գործիքներ,մեքենաներ, Աթենքում ապրում էր մեծ նկարիչ՝ Դեդալը: Նա առաջինն էր,ով սովորեցրեց հույներին կառուցել գեղեցիկ շինություններ: Նրանից առաջ նկարիչները չէին կարողանում պատկերել մարդկանց շարժման ընթացքում, և պատկերում էին արձաններ,որոնք նման էին պինդ բարուրված տիկնիկների՝ փակ աչքերով: Դեդալն էլ մարմարից քանդակում էր հիասքանչ արձաններ,որոնք պատկերում էին մարդկանց շարժման մեջ:
Իր աշխատանքի համար Դեդալը ինքը հորինեց և պատրաստեց գործիքներ,և սովորեցրեց մարդկանց օգտագործել դրանք:
Դեդալը ուներ զարմիկ: Նա օգնում էր նրան իր արհեստանոցում և սովորում էր նրա մոտ: Մի օր նա ուսումնասիրում էր ձկան լողակները, և հանկարծ նա կռահեց ստեղծել սղոց, հորինեց կարկինը,որպեսզի կարողանա պատկերել ճիշտ շրջան,կտրեց փայտից շրջան , ստիպեց նրան պտտվել և սկսեց պատրաստել կավե սպասք:
Մի օր Դեդալը և երիտասարդը բարձրացան Ակրոպոլիսի գագաթը,որպեսզի հիանան քաղաքի գեղեցկությամբ:Երիտասարդը իջավ ժայռի ծայրը,չկարողացավ պահել հավասարակշռությունը ու ընկավ:
Աթենքցիները սկսեցին Դեդալին մեղադրել տղայի մահվան մեջ: Դեդալը ստիպված եղավ փախչել Աթենքից: Նավով նա հասավ Կրետե և ներկայացավ կրետյան արքա Մինոսի առաջ:Մինոսը ուրախ էր,որ բախտը նրան բերեց հայտնի աթենքցի շինարարին: Արքան ստիպեց Դեդալին աշխատել իր գլխավորության տակ: Դեդալը կառուցեց լաբիրինթոս,որտեղ կային այնքան սենյակներ և այնքան էին խառնված մուտքերը և ելքերը,որ յուրաքանչյուրը,ով ներս էր մտնում այդտեղ՝ չէր կարողանում դուրս գալ:
Մինչև այսօր Կրետե կղզում ցուցադրում են այդ հիասքանչ շինության մնացորդները:
Դեդալը շատ երկար ժամանակ էր ապրում որպես Մինոս արքայի բանտարկյալ: Շատ անգամներ նա նստում էր ծովի ափին և կարոտով նայում էր դեպի իր հարազատ քաղաքը: Արդեն շատ տարիներ էին անցել,և շատ հնարավոր էր,որ ոչ ոք չհիշեր՝ ինչում էին նրան մեղադրում: Բայց Դեդալը գիտեր,որ Մինոսը երբեք թույլ չի տա նրան լքել կղզին,նաև ոչ մի նավ,որը հեռանում էր Կրետեյից չէր տանի նրան իր հետ՝ վախենալով հետապնդումից: Բայց մեկ է, Դեդալը անընդհատ մտածում էր հետ վերադառնալու մասին:
Մի օր, երբ նա նստած էր ծովի ափին, նա մտածեց՝ ,,Ես չունեմ ճանապարհ դեպի ծով,բայց երկինքը բաց է իմ առաջ: Ո՞վ կարող է խանգարել իմ օդային ճանապարհին: Թռչունները թափահարում են իրենց թևերը,և ճախրում են այնտեղ,որտեղ ցանկանում են: Ինչ է,մարդը թռչուններից վա՞տն է:,,
Նա ցանկացավ իր համար ստեղծել թևեր,որպեսզի թռչի և գնա այս գերությունից: Նա սկսեց հավաքել մեծ թռչունների փետուրներ,որոնք կապում էր պինդ թելերով և ամրացնում էր նրանց մոմով: Որոշ ժամանակ անց նա պատրաստեց չորս թևեր՝ երկուսը իր համար,իսկ մյուս երկուսը իր որդի Իկարի համար,ով ապրում էր իր հետ միասին Կրետեյում: Նա խաչաձև ամրացրեց թևերը մարմնին և ձեռքերին:
Եվ ահա եկավ այն օրը,երբ Դեդալը փորձեց իր թևերը,հագավ նրանք,և սահուն թափահարելով իր թևերը բարձրացավ երկինք:Թևերը պահում էին նրան օդում,և նա թռչում էր այն ուղղությամբ,որով ցանկանում էր:
Երբ նա իջավ,նա իր որդուն հագցրեց թևերը,և սկսեց սովորեցնել թռչել:
-Հանգիստ և ուղիղ թափահարիր ձեռքերով, շատ ներքև չիջնես՝ դեպի ալիքները,որպեսզի թևերդ չթռչվեն,և չբարձրանաս շատ վերեև՝ դեպի արևը,որպեսզի այն չվառի քեզ: Թռչիր իմ հետեևից,- ասաց նա այդ ամենը Իկարին:
Եվ ահա,վաղ առավոտյան նրանք թռչեցին Կրետե կղզուց:Միայն ձնորսները ծովում տեսան նրանց,այն էլ մտածեցին որ թևավոր աստվածներն են ճախրում Երկրի վրայով:Եվ արդեն այդ կղզին շատ հեռու էր նրանցից,իսկ նրանց առաջ բացված էր մեծ ծովը:
Օրը սկսեց տաքանալ,և արևի ճառագայթները սկսեցին ավելի ու ավելի վառել:Շատ զգույշ էր թռչում Դեդալը՝ փորձում էր մոտիկ լինել ծովին,և մեկ-մեկ ,զգուշորեն նայում էր տղային:
Իսկ Իկարը ավելի և ավելի արագ սկսեց թափահարել իր թևերը, և նա ցանկանում էր բարձրանալ ավելի վեր՝ ավելի վեր քան տերևները,ավելի վեր քան թռչունները,և ուղիղ նայեր արևին:Եվ ահա այն րոպեին,երբ Դեդալը նայեց Իկարին,նա բարձրացավ դեպի վեր,դեպի արևը:
Արևի ուժեղ ճառագայթների տակ հալեց մոմը,որով իրար ամրացրած էին փետուրները,և արդյունքում փետուրները պոկվեցին և սկսեցին տարածվել օդում: Իկարը անտեղի էր թափահարում իր ձեռքերով,արդեն ոչինչ չէր փրկի նրան: Նա ընկավ և կորավ ծովի խորքերում:
Դեդալը շրջվեց և չտեսավ իր տղային,հետո նայեց դեպի ծովը և տեսավ սպիտակ փետուրներ: Հուսահատված Դեդալը կանգ առավ առաջին հանդիպած կղզու մոտ, կոտրեց իր թևերը և անիծեց իր արվեստը,որը սպանեց իր որդուն:
Բայց մարդիկ հիշեցին այդ առաջին թռիչքը, և այդ օրվանից մարդկանց հոգում սկսեց ապրել երազանք թռիչքի մասին:
Թարգմանեց՝ Աստղիկ Ավագյանը
Աղբյուր՝ ,,Легенды и мифы Древней Греции,,/ Пересказ Веры Смирновой,,/стр. 62
Աստղիկ Ավագյան 